Lidia Cierpiałkowska

Dominika Górska

Zakład Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Kompetencje diagnozującego  a proces formułowania diagnozy opisowej i wyjaśniającej w podejściu psychodynamicznym

Formowanie diagnozy opisowej i wyjaśniającej strukturalno-funkcjonalnej w podejściu psychodynamicznym jest działaniem wymagającym od psychologa klinicznego różnych kompetencji związanych z umiejętnościami integrowania informacji uzyskanych od pacjenta z wiedzą o charakterze teoretycznym i klinicznym, analizą własnych reakcji przeciwprzeniesieniowych  oraz danych pochodzących z monitorowania procesów mentalnych, zachodzących podczas diagnozowania. Integrowanie informacji wypływających z trzech głównych źródeł – pacjenta, relacji z pacjentem oraz własnych reakcji diagnozującego na pacjenta wymaga zdolności do mentalizacji własnego i pacjenta umysłu w kontekście teorii osobowości.

Warsztat będzie prowadzony zgodnie z założeniami teorii relacji z obiektem Otto Kernberga na przykładzie case-study pacjenta z zaburzeniami osobowości. Efektem odtworzenia procesu integrowania wiedzy znaczącej klinicznie będzie zdefiniowanie zakresu kompetencji mentalnych koniecznych do formułowania diagnozy o charakterze wyjaśniającym.

Czas warsztatu, minimum 3h (4 lekcyjne)

Wymagania:

Uczestnicy – 20-25 osób, znajomość podstaw teorii relacji z obiektem O. Kernberga

Dr hab. Beata Ziółkowska, prof. UKW, mgr Dorota Mroczkowska, psychoterapeuta.

Zaburzenia i problemy w sferze jedzenia - wczesne rozpoznanie i diagnoza (3 godz.)

Klasyfikacja DSM-V przynosi wiele istotnych zmian dotyczących diagnozowania zaburzeń łaknienia. Oczekiwana, nowa klasyfikacja ICD-11, prawdopodobnie podtrzyma te tendencje. Tym samym pojawia się pytanie: w jaki sposób modyfikacje w obu systemach klasyfikacyjnych wpłyną na rozpoznawanie i diagnozowanie zaburzeń odżywiania? Na ile zmienią sposób ujmowania problemów jedzeniowych?

Ponadto, jakie nowe zjawiska związane z nieprawidłowymi wzorami jedzeniowymi mogą nastręczać trudności diagnostycznych? Na jakie symptomy zwracać uwagę chcąc jak najwcześniej zdiagnozować nieprawidłowości w sferze jedzenia ubiegając rozwój ich pełnych syndromów?

Te pytania staną się istotą rozważań w ramach proponowanych warsztatów.

dr Anna Rasmus

Analiza Qeeg i ERP’s jako narzędzie uzupełniające diagnozę psychologiczną (3 godz.)

Analiza QEEG (mapowanie mózgu na podstawie encefalografii) i ERP (potencjały związane ze zdarzeniem) są metodami coraz częściej wykorzystywanymi w procesie diagnozy psychologicznej. Głównym zastosowaniem tej metody jest diagnoza dysfunkcji mózgowych oraz diagnozowanie szybkości przetwarzania informacji. Jednym z kluczowych aspektów tej diagnostyki jest odwołanie się do markerów biologicznych, tzw. endofenotypów poszczególnych zaburzeń (depresji, uzależnienia, choroby otępienne, ADHD i inne).

Forma warsztatu: wykład obejmujący podstawy analizy QEEG i ERP oraz ćwiczenia praktyczne oceny prezentowanych przypadków.

Metody identyfikowania przemocy wobec dzieci (1,5 godz.)

Omówione zostanie w skrócie zjawisko różnych form przemocy, podstawowe umiejętności rozmowy z dzieckiem i jego opiekunem, niektóre metody diagnozy psychologicznej.
Ponadto wskazane zostaną zachowania osób dorosłych, które są krzywdzace wobec dziecka, symptomy występujące u dziecka – niespecyficzne i specyficzne, które powinny wzbudzać podejrzenie, psychologiczne i rozwojowe konsekwencje doświadczania  różnych form przemocy przez dziecko. Elementy metody 10 kroków prof. Thomasa D. Lyona diagnozowania przemocy u dzieci i młodzieży.
Ćwiczenie – w oparciu o aranżowane scenki próba przeprowadzenia rozmowy z dzieckiem, które doświadczyło przemocy np. seksualnej, fizycznej, psychicznej.

mgr Katarzyna Wolszczak.
Na zajęciach zaprezentowane zostaną możliwości wykorzystania nowego narzędzia do badania przesiewowego funkcji poznawczych ADDENBROOKE'S COGNITIVE EXAMINATION – ACE-III. Skala ACE-III jest narzędziem o większej czułości niż MMSE, przeznaczonym do globalnej oceny funkcji poznawczych. Pozwala na przesiewową ocenę uwagi i orientacji, funkcji językowych, wzrokowo-przestrzennych, fluencji słownej oraz pamięci.
Skala może być wykorzystywana we wstępnej diagnostyce różnicowej chorób neurodegeneracyjnych oraz może być stosowana w ocenie progresji otępienia. Wykonanie badania ACE-III i obliczenie jego wyników trwa łącznie ok. 20-40 minut, co sprawia, że skala może być z powodzeniem stosowana w warunkach, w których kompleksowa ocena neuropsychologiczna nie jest możliwa do przeprowadzenia z powodu ograniczeń czasowych.
Skala ACE-III została opracowana przez zespół prof. Johna Hodgesa, który udostępnił narzędzie bezpłatnie do użytku w badaniach naukowych oraz w praktyce klinicznej. Polska wersja została opracowana przez zespół psychologów i logopedów pod kierunkiem dr hab. Emilii Sitek z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i dr Magdaleny Sendereckiej z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Program: 1. Sposób badania i interpretacja wyników. 2. Zastosowanie ACE-III do oceny przesiewowej oraz do wstępnej diagnostyki różnicowej chorób neurodegeneracyjnych.3. Ćwiczenia praktyczne na przykładach.

Dr Aleksandra Lewandowska-Walter, dr Magdalena Błażek

TEMAT: Relacje w rodzinie. Perspektywa dziecka.
CZAS TRWANIA: 1,5 GODZINY
LIMIT OSÓB: 20
ABSTRAKT:
Analiza metod służących diagnozie dzieci, w szczególności diagnozie więzi i relacji rodzinnych wskazuje na to, że psychologowie na przestrzeni wielu lat chętnie sięgali po metody ułatwiające dziecku swobodną ekspresję, odciążające, a jednocześnie pozwalające na głębsze poznanie zarówno samego dziecka, jak i jego najbliższego, istotnie oddziałującego na jego rozwój i funkcjonowanie, otoczenia (Lewandowska-Walter, Błażek, 2016). Cechą charakterystyczną tych metod jest ich struktura uwzględniająca możliwości dziecka, co sprawia, że mają one często zabawowy, ciekawy i interaktywny charakter. Analiza uzyskanego materiału stawia duże wymagania diagnoście, który musi dokonać diagnozy nie tylko odnoszącej się do indywidualnych właściwości dziecka, ale także diagnozy kontekstualnej- wpływu czynników zewnętrznych, rodzinnych na jego funkcjonowanie.
Celem warsztatu będzie zapoznanie jego uczestników z „Testem Relacji Rodzinnych”, kolejnym po „Diagnozie więzi rodzinnych dzieci i młodzieży” (Lewandowska- Walter, Błażek i Bruski, 2013) narzędziem, które może być wykorzystane przez psychologów w instytucjach zajmujących się diagnozą sytuacji rodzinnej i wspieraniem rodziny w sytuacjach kryzysowych. Z uwagi na brak metod diagnostycznych służących analizie systemów rodzinnych z perspektywy dzieci w wieku 6-14 lat, wypełnia ono lukę często zgłaszaną przez diagnostów. Prezentowana metoda inspirowana była przede wszystkim dwoma narzędziami badawczymi – Testem Stosunków Rodzinnych Evy Ben i Jamesa Anthony’ego w polskiej adaptacji Anny Frydrychowicz (1993) oraz FAST- em (Family Assessment System Test) T. M. Gheringa w polskiej adaptacji Aleksandry Lewandowskiej-Walter (2009). Metoda Test Relacji Rodzinnych składa się z dwóch części i pozwala na ocenę bliskości emocjonalnej, pozycji w rodzinie poszczególnych jej członków, percepcji dziecka w zakresie stosunku do niego poszczególnych osób oraz stosunku dziecka do nich. Sama procedura badawcza okazała się inspirować dzieci do swobodnych, spontanicznych wypowiedzi w toku badania, znacznie poszerzających wiedzę, którą zdobyć może diagnosta o dziecku i jego rodzinnych relacjach.
W trakcie warsztatu prowadzące zapoznają uczestników z narzędziem oraz zaprezentują, w formie studium przypadku, możliwości jego wykorzystania w procesie diagnozowania rodziny w kryzysowej sytuacji.